Skrzydlna – Cmentarz ofiar II wojny światowej

Wcześniej stary cmentarz parafialny, zlokalizowany obecnie nad budynkiem Zespołu Placówek Oświatowych w Skrzydlnej. Usytuowany obok drogi powiatowej ze Skrzydlnej do Kasiny Wielkiej. Obok cmentarza przebiega czerwony szlak PTTK ze Skrzydlnej pod Śnieżnicę. Miejsce starego parafialnego cmentarza, nieużytkowanego przez ok. 100 lat, przeznaczono na pochówki ofiar niemieckiej okupacji. Na wiosnę 1943 r., w obwałowaniu cmentarza pochowano zamordowanych Żydów: Benjamina i Pinkasa Griblów. Jesienią 1943 r. na cmentarzu pochowano czterech partyzantów z organizacji „Skała”, którzy zginęli w czasie niemieckiej obławy po nieudanej akcji na posterunek policji „granatowej” w Skrzydlnej. Jesienią 1944 r. na cmentarzu przeprowadzano pochówek uchodźców po upadku Powstania Warszawskiego. 2 listopada 1944 r. potajemnie ekshumowano ofiary pacyfikacji Podlesia pod Śnieżnicą. Zwłoki pochowano na cmentarzu. Po zakończeniu działań wojennych na cmentarzu spoczął, zastrzelony przez partyzantów na Cietniu i odnaleziony przez rodzinę, Leszek Gerlaczyński. Po okresie stalinizmu podjęto inicjatywę odbudowy i remontu cmentarza. Prace rozpoczęły się w 1964 r. Mogiły zostały uporządkowane, miejsce otoczono kamiennym murem. Wolą jednego z inicjatorów i opiekunów cmentarza, Józefa Koniecznego, było spocząć po śmierci właśnie w tym miejscu. Obok skrzydlańskiego organisty spoczęła małżonka, Agata. W drugiej połowie XX wieku na cmentarzu pojawiły się tablice upamiętniające poległych żołnierzy z września 1939 r., walczących w okolicy Skrzydlnej oraz mogiły rodaków walczących poza granicami kraju, ofiary terroru niemieckiego okupanta w szczególności pacyfikacji na Podlesiu, warszawscy uchodźcy i inni. W 2009 r. gmina Dobra przeprowadziła renowację miejsca pamięci, remont mogiły głównej (wymiana trzech tablic z napisami), a na sześciu mogiłach zamontowane zostały okładziny z płyt granitowych. Obecnie opiekę nad cmentarzem pełni szkoła podstawowa w Skrzydlnej.

Zdjęcie główne: Skrzydlna – cmentarz ofiar II wojny światowej. fot. J. Wolski

Przewiń do góry