Tragiczne dzieje wojny obronnej we wrześniu 1939 r. dotknęły Ziemię Limanowską już trzeciego dnia od wybuchu wojny. Wówczas, w godzinach przedpołudniowych, wojska niemieckie wkroczyły do Olszówki, kierując się z Nowego Targu przez Obidową, forsując zachodnie wzniesienia Gorców. Podczas przemarszu doszło do incydentu, jeden z niemieckich oficerów zginął w wyniku zabłąkanej kuli, jak się później okazało, wystrzelonej przez żołnierza Wehrmachtu. W chaosie Niemcy ostrzelali zabudowania w osiedlach: Barany, Kuternogi, Szczepaniki i Wsoły. W czasie ostrzału podpalano domy i zabudowania gospodarskie. Pacyfikacja przyniosła pięć ofiar śmiertelnych, zastrzelonych przez Niemców. Osiem osób zginęło w skutek spalenia żywcem bądź uduszenia. Spalono osiemnaście zabudowań. Niemcy zabrali ze sobą dwunastu zakładników, prowadząc ich przed kolumną marszową do Mszany Dolnej. Zakładnicy byli przeznaczeni na rozstrzelanie na wypadek kontrakcji ze strony Polaków. Zakładnicy zostali zamknięci w jednej z piwnic na terenie Mszany Dolnej. Następnego dnia wszyscy zostali zwolnieni do domów. Zamordowanych mieszkańców Olszówki pochowano we wspólnej mogile na cmentarzu parafialnym. Współcześnie można ją odszukać, kierując się na wprost od głównego wejście cmentarza. Wśród ofiar niemieckiej okupacji na terenie cmentarza znajduje się mogiła Anieli Rypel, która została dotkliwie pobita i zmarła na skutek odniesionych obrażeń. Tragiczne zdarzenie miało miejsce w czasie aresztowania jej syna 7 grudnia 1942 r. Kolejnym istotnym miejscem pamięci jest grób żołnierza OP AK „Mszyca” – ppor. Zbigniew Kondal „Dick”. Jednym z najbardziej aktywnych oddziałów AK na pograniczu Beskidu Wyspowego i Gorców był OP AK „Mszyca”, utworzony na początku 1944 r., przez por. Jana Stachurę „Adama”. Jesienią 1944 r. jego zastępcą został ppor. Zbigniew Kondal „Dick”. Brał udział w licznych akcjach oddziału w rejonie Chabówki, Mszany Dolnej i Rabki. Zginął w Olszówce w maju 1945 r. zamordowany przez funkcjonariuszy UB.
Zdjęcie główne: Olszówka. Cmentarz parafialny. Mogiła ofiar II wojny światowej 1939. Fot. J. Wolski
