Początek niemieckiej okupacji, represje
Na początku niemieckiej okupacji, jesienią 1939 r. ziemie powiatu limanowskiego zostały włączone do utworzonego starostwa nowosądeckiego (niem. Kreishauptmannschaft – Neu-Sandez). Limanowszczyzna była wyodrębniona jako Landkommissariat Limanowa. Władze okupacyjne rozpoczęły represyjną politykę wobec ludności polskiej w oparciu o terror. Polakom zakazano korzystania z radioodbiorników, ograniczono działalność szkolnictwa do podstawowych przedmiotów zawodowych. Na mieszkańców wsi nałożono przymusowe dostawy żywności w postaci kontyngentów. Każdorazowo odstępstwo od niemieckich rozporządzeń było karane więzieniem, wywózką na przymusowe roboty lub do obozu koncentracyjnego. Wyżej wymienione postępowania były poprzedzane wielogodzinnymi przesłuchaniami w oparciu o tortury, prowadzone przez niemiecką Tajną Policję Państwową – Gestapo (niem. Geheime Staatspolizei). Niemiecka administracja w sposób szczególny zwracała uwagę na młodych ludzi, którzy po zakończeniu podstawowego etapu nauki byli kierowani do słabo płatnej, wyczerpującej pracy w ramach Służby Budowlanej (niem. Baudienst). Część z nich, poszukiwana przez Niemców, ukrywała się w okolicznych lasach, szałasach pasterskich i innych miejscach. Z czasem „spaleni” młodzi ludzie wstępowali w szeregi konspiracji m.in. Armii Krajowej przystępując do oddziałów partyzanckich.
Konspiracja cywilna, wojskowa – Związek Walki Zbrojnej – Armia Krajowa
Działalność konspiracyjna przeciwko niemieckiemu okupantowi rozpoczęła się jeszcze jesienią 1939 r. W okolicznych miejscowościach spontanicznie powstawały organizacje konspiracyjne, których celem była walka o niepodległość państwa polskiego. Wśród podejmowanych działań znalazła się cywilna walka z propagandą m.in. w postaci prowadzenia nasłuchu zagranicznych stacji radiowych. Zdobyte informacje przekazywano w formie krótkich wiadomości w zaufanym gronie. Kolejne formy działania to: zbieranie informacji wywiadowczych na temat działalności administracji niemieckiej, służb policyjnych i wojska; gromadzenie broni na potrzeby walki dywersyjnej; niesienie pomocy rodakom, którzy trafili do więzień i obozów koncentracyjnych. Wśród wielu organizacji konspiracyjnych na Ziemi Limanowskiej znajdowały się takie jak: Organizacja Orła Białego, Związek Czynu Zbrojnego czy Związek Walki Zbrojnej. 14 lutego 1942 r. ZWZ został przekształcony w Armię Krajową – Wojsko Polskie w konspiracji. Od 1943 r. w ramach Kierownictwa Dywersji powstawały oddziały partyzanckie, których zadaniem było prowadzenie działań dywersyjnych wobec okupanta.
Kłodne – egzekucja 12 stycznia 1944 r.
Na początku stycznia 1944 r. Pchor. Kazimierz Ortyl „Kort” z placówki AK „Ligas” Limanowa otrzymał zadanie wykonania dywersji na linii kolejowej Chabówka–Nowy Sącz. 10 stycznia, patrol w sile 8. partyzantów zaminował tory między Męciną i Kłodnem pod tzw. „Księżym Lasem”. W czasie przejazdu pociągu ładunek eksplodował z opóźnieniem, uszkadzając dwa ostatnie wagony, które wypadły z szyn i uległy zniszczeniu. W odwecie Niemcy zastosowali formę represji, wykorzystując instytucję zakładników. Na początku 1943 r. niemieckie władze okupacyjne na terenie Generalnego Gubernatorstwa wprowadziły zarządzenie, na mocy którego można było aresztować osoby podejrzane o działalność wspierającą organizacje konspiracyjne. Zatrzymane osoby stawały się zakładnikami na okres ok. 3 miesięcy. Jeżeli w tym czasie dochodziło do akcji partyzanckich, w wyniku których ginęli obywatele niemieccy, wówczas zakładnicy z poszczególnych więzień byli wybierani, często losowo w ramach tzw. sądu specjalnego (niem. Sondergericht) do egzekucji. Wytypowane osoby przywożono na określone miejsce zdarzenia. Następnie przeprowadzano egzekucję w celu stosowania fizycznych represji oraz psychicznego oddziaływania na lokalną społeczność. Podobne zdarzenie miało miejsce w przypadku egzekucji w Kłodnem. 12 stycznia nowosądeckie Gestapo na miejsce wykolejenia wagonów z pociągu przywiozło zakładników z więzień w Krakowie i Nowym Sączu.Przywiezieni na miejsce byli osłabieni, osuwali się na ziemię. Nie mieli butów i pozbawieni byli odzieży. Obok torów w egzekucji zginęło 28 osób, spośród których trzy powieszono, pozostałe rozstrzelano. Wśród ofiar znajdowali się m.in. organizatorzy nowosądeckiej struktury konspiracyjnej straży pożarnej „Skała”: Komendant Sądeckiego Obwodu Ruchu Oporu „Skała” por. poż. Stanisław Mazan, ppor. poż. Bronisław Piwowar, st. sierż. poż. Mieczysław Wędrychowski – pierwotnie aresztowani po nieudanej akcji rozbicia posterunku Policji Polskiej przeprowadzanej przez skałowców 21 października 1943 r. w Skrzydlnej. Zatrzymani w charakterze zakładników byli przeznaczeni do likwidacji w przypadku przeprowadzenia akcji dywersyjnej przez partyzantów. Ponadto wśród zamordowanych znaleźli się mieszkańcy Komornik, Raciechowic, Nowego i Starego Sącza – zaangażowani w pomoc strażackiej „Skale”. Pozostali zakładnicy zamordowani przez Niemców pochodzili z Kątów, Kiczni, Krakowa, Librantowej, Lipnicy Wielkiej, Łącka, Łukowicy, Morszczyny, Nowego Targu, Poręby Górnej, Poręby Wielkiej, Przyszowej, Świdnika, Zabrzeży, Zalesia. Ofiary zbrodni zostały pochowane w miejscu egzekucji następnego dnia. Po zakończeniu działań wojennych, wiosną 1945 r. przeprowadzono ekshumację ofiar zbrodni. W miejscu egzekucji ustawiono drewniany krzyż. W 1964 r. w dwudziestą rocznicę tragicznych wydarzeń, w tym samym miejscu wzniesiono pomnik upamiętniający ofiary niemieckiej zbrodni. W 2019 r. gmina Limanowa przeprowadziła gruntowną renowację pomnika. Na głównej tablicy umieszczono pełną listę imion i nazwisk 28. ofiar egzekucji oraz miejsce ich pochodzenia. Powyżej znajduje się mniejsza tablica, na której umieszczono datę egzekucji oraz informacje o oprawcach. Opiekę nad pomnikiem sprawują uczniowie Szkoły Podstawowej w Kłodnem. Pomnik znajduje się przy linii kolejowej Chabówka – Nowy Sącz, ok. 1,3 km na zachód od stacji kolejowej w Męcinie.
– Bieniek J., W kręgu Beskidów i Gorców, Szkic do dziejów wojskowego ruchu oporu Ziemi Limanowskiej – część II [w:]Rocznik Sądecki, t. XVIII, Nowy Sącz 1987,
– Dąbrowa-Kostka S., Hitlerowskie Afisze Śmierci, Kraków 1983,
– Mazur G., Rojek W., Zgórniak M., Wojna i okupacja na Podkarpaciu i Podhalu na obszarze Inspektoratu ZWZ-AK Nowy Sącz 1939-1945, Kraków 1998,
– Wiadomości na temat egzekucji pozyskane z ankiet – Okręgowa Komisja Badania Zbrodni Hitlerowskich w Krakowie. Archiwum Instytutu Pamięci Narodowej Oddział w Krakowie,
– Identyfikację ofiar egzekucji po latach przeprowadził Pan Władysław Lachor.
