Mogielica – Obóz partyzancki Oddziału AK „Wilk”

Miejsce zlokalizowane na wysokości 800 m n.p.m. na południowych zboczach Mogielicy. Pozostałość po kilkumiesięcznym obozowisku największego partyzanckiego oddziału w Gorcach o kryptonimie „Wilk”. Oddział powstał w połowie lipca 1943 r. Dowódcą przez krótki okres był por. Władysław Szczypka „Lech”. Po jego tragicznej śmierci dowództwo objął jego kolega ppor. Jan Stachura „Adam”. Przełom 1943/1944 r., to burzliwe losy oddziału. Najpierw decyzja o zmianie dowódcy i odejście ppor. „Adama” w rejon Rabki i Mszany.  Następnie objęcie dowództwa przez por. Krystyna Więckowskiego „Zawiszę”. W grudniu 1943 r nastąpiło rozbicie obozu partyzanckiego oraz śmierć dwóch partyzantów. Kilka miesięcy później przeprowadzono akcja na posterunek policji w Ochotnicy Górnej, która zakończyła się po kilku dniach niemiecką obławą i śmiercią pięciu partyzantów. Po częściowym rozbiciu oddziału, na nowe kwatery wybrano osiedle Groń w Słopnicach na północnowschodnich zboczach Mogielicy. W tym miejscu szkolono nowych rekrutów do oddziału. Chłopskie zagrody, góralskie osiedla nie gwarantowały bezpieczeństwa, stąd z początkiem lata, żołnierze oddziału przy pomocy szczawskich gazdów wybudowali obóz partyzancki na południowych stokach Mogielicy. Wybrano najbardziej osłonięte miejsce przed potencjalną obławą. W obozie zbudowano kilka baraków, kuchnię polową, rozbito namioty z niemieckich pałatek, ustawiono ołtarz polowy. Od tego wydarzenia lokalna społeczność nazywała miejsce obozowiska „Barakami”. Inni nazywali je „Koryciskami” lub „Rynienkami”, ze względu na liczne potoki rozrywające górskie stoki w tamtym terenie. W czasie akcji „Burza” rany odniósł por. „Zawisza”. Tymczasowe dowództwo objął ppor. cc. Feliks Perekładowski „Przyjaciel”. Z końcem września partyzanci „Wilka” stali się żołnierzami 1 Pułku Strzelców Podhalańskich AK. Oddział wszedł w skład I batalionu nowosądeckiego pod komendą por. Jana Wojciecha Lipczewskiego „Andrzeja”. Obóz do października stanowił za miejsce postoju 1 kompani 1 baonu 1 psp AK. Baraki zostały rozebrane przez miejscowych gospodarzy i zwiezione do Szczawy. Współcześnie, dzięki zaangażowaniu historyków, pasjonatów rekonstrukcji, leśników i samorządowców po kilku próbach udało się zlokalizować obozowisko w 2014 r.  Po przeprowadzeniu sondażowych prac archeologicznych potwierdzono odnalezienie obozu OP AK „Wilk”. Prace eksploracyjno-dokumentacyjne trwały trzy lata. Po ich zakończeniu podjęto decyzję o udostepnieniu miejsca turystom, tworząc nową ścieżkę historyczno-edukacyjną: Śladami Oddziału Partyzanckiego AK „Wilk”. Powstała ścieżka została wytyczona południowymi zboczami Mogielicy. Trasa rozpoczyna się przy Krzyżu Partyzanckim na Wyrębiskach Zalesiańskich (przy zielonym szlaku PTTK na Mogielicę). Trasa liczy ponad 4 km. W trakcie jej przejścia turyści napotkają tablice zawierające ciekawostki oraz fotografie z 1944 r. związane z działalnością OP AK „Wilk”. Głównym punktem jest obozowisko „Wilka”. Wspomniane wcześniej prace archeologiczne umożliwiły lokalizację poszczególnych miejsc w obozie: drewnianych baraków, kuchni, warsztatów, stajni czy posterunków. Przedmioty wydobyte w czasie prac archeologicznych po konserwacji zostały umieszczone w ekspozycji Izby Pamięci 1 Pułku Strzelców Podhalańskich w budynku remizy OSP w Słopnicach Górnych.

Zdjęcie główne: Mogielica – obóz partyzancki, Fot. J. Wolski

Przewiń do góry