W czasie niemieckiej okupacji na terenie gminy Dobra działały liczne organizacje konspiracyjne, takie jak: Związek Czynu Zbrojnego, Związek Walki Zbrojnej, Armia Krajowa, Bataliony Chłopskie. Dobrzańska placówka konspiracyjna ZWZ-AK nosiła kryptonimy: „Dym” i „Dwór”. Na cmentarzu parafialnym ofiary II wojny światowej zostały upamiętnione wystawionym 17 listopada 1957 r. pomnikiem, oddającym hołd poległym żołnierzom września, ofiarom represji i pacyfikacji na terenie gminy Dobra. W latach 2009-2010 gmina Dobra przeprowadziła renowację mogiły zbiorowej oraz alei pamięci z krzyżami. Na poszczególnych krzyżach upamiętniono ofiary działań wojennych, ofiar zbrodni katyńskiej, terroru niemieckiego okupanta, członków konspiracji, pracowników administracji, duchownych, policjantów, więźniów obozów koncentracyjnych oraz społeczności żydowskiej. Odnowiono również pomnik główny z figurami jeńca obozu koncentracyjnego, żołnierza-podhalańczyka oraz górującego nad nimi orła. Ponadto na cmentarzu znajdują się mogiły wielu członków konspiracji m.in. Jana Drożdża, Szymona Judki czy ostatniego żołnierza 1 Pułku Strzelców Podhalańskich AK z Ziemi Limanowskiej – Juliana Tomeckiego.
Fot. J. Wolski